Edmund Żera (1899-1993)

Urodził się w Warszawie. Po ukończeniu gimnazjum Górskiego rozpoczął studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego, który ukończył w 1925 roku, uzyskując stopień doktora medycyny. Brał udział w wojnie polsko-rosyjskiej w roku 1920. Pracę zawodową rozpoczął na Oddziale Chorób Wewnętrznych Szpitala Św. Łazarza pod kierownictwem Mściwoja Semerau-Siemianowskiego, twórcy nowej szkoły kardiologicznej i wychowawcy wielu kardiologów.

Edmund Żera od początku poświecił się nowo tworzącej się dyscyplinie medycznej - kardiologii i pozostał jej wiemy do końca życia. W roku 1933 wraz ze swoim profesorem Mściwojem Semerau-Siemianowskim oraz Henrykiem Rasoltem prowadził pierwsze w historii badania w zakresie działania gynergenu na krzywą elektrokardiograficzną, które dały początek wprowadzeniu znacznie później prób czynnościowych do elektrokardiografii.

W latach 1941 - 1944 był ordynatorem Oddziału Chorób Wewnętrznych Szpitala Św. Rocha w Warszawie, w latach 1945- 1946 - Szpitala przy ulicy Grochowskiej, a od 1946 roku - Oddziału Chorób Układu Krążenia Szpitala Nr 6 w Warszawie, przekształconego w 1954 roku w Klinikę Kardiologii najpierw Instytutu Doskonalenia Kadr Lekarskich, a następnie Centrum Medycznego Kształcenia PodypIomowego.

Zorganizowana przez profesora Edmunda Żere Klinika i Katedra była pierwszą w kraju, która otrzymała formalną nazwę, mówiącą o profilu pracy naukowej i usługowej. Klinika odznaczała się wysokim poziomem pracy diagnostycznej i naukowej. Posiadała doskonale zorganizowane laboratoria i pracownie pomocnicze: hemodynamiki, polikardiografii, spiroergometrii, a następnie ultrasonografii, dając początek nowej diagnostyce ultrasonograficznej układu krążenia w Polsce. Jednocześnie stała się przysłowiową kuźnią kadr kardiologicznych z całej Polski.

Głównymi osiągnięciami profesora było wprowadzenie do terapii w świeżym zawale serca i po operacjach wad serca rehabilitacji wewnątrzszpitalnej, sanatoryjnej i ambulatoryjnej, opracowanie kryteriów kwalifikacji klinicznej do operacji wad serca i zorganizowanie Kardiologicznego Ośrodka Naukowo-Badawczego w Nałęczowie, jednego z pierwszych tego typu w Polsce.

Edmund Żera ogłosił ponad 100 prac naukowych, dotyczących różnych aspektów współczesnej kardiologii. Duże znaczenie miały jego pionierskie prace na temat szczegółowej diagnostyki przedoperacyjnej wad serca i krytyczne zestawienie wyników leczenia operacyjnego z leczeniem zachowawczym; inne dotyczyły zaburzeń rytmu oraz diagnostyki i terapii kardiomiopatii. Profesor Żera wielokrotnie wizytował czołowe ośrodki zagraniczne. m.in. Kliniki Vaqueza w Paryżu i Wenckebacha w Wiedniu.

Był członkiem założycielem, a następnie przewodniczącym Sekcji Kardiologicznej Towarzystwa Internistów Polskich (1961 - 1962) oraz prezesem Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego (1968- 1972), a od 1968 roku jego członkiem honorowym. Ponadto, był członkiem American College of Cardiology i członkiem honorowym Europejskiego Towarzystwa Kardiologii Dziecięcej.

Edmund Żera był znakomitym pedagogiem, wysokiej klasy uczonym i jednym z najwybitniejszych polskich kardiologów-klinicystów.

Zbigniew Ruciński, Andrzej Śródka